Öncelikle bilinmesi gereken durum şudur ki: Koronavirüs salgını iş hukuku açısından “zorlayıcı sebeptir”. 4857 sayılı İş Kanunu zorlayıcı sebepleri işçi ve işveren açısından ayrı ayrı düzenlemiştir.

Zorlayıcı Sebep Nedir?

Zorlayıcı sebep : İşverenin kendi sevk ve idaresinden kaynaklanmayan, önceden kestirilemeyen, bunun sonucu olarak bertaraf edilmesine olanak bulunmayan, dışsal etkilerden ileri gelen, geçici olarak çalışma süresinin azaltılması ve faaliyetin tamamen veya kısmen durdurulması ile sonuçlanan deprem, yangın, su baskını, salgın hastalık, seferberlik ve benzeri nedenlerdir.

Koronavirüs nedeniyle İşyerinde İş Durursa İşveren İşçiye Ücret Öder mi?

  İş Kanunu madde 40‘a göre Koronavirüs nedeniyle işçinin çalıştığı işyerinde işin durması halinde işveren bir hafta süreyle işçiye yarım ücret ödemek zorundadır. Bir haftanın sonunda işveren ücret ödemeyecektir. Bu durumda işçi dilerse iş sözleşmesini bir haftanın sonunda 4857 sayılı İş Yasasının 24/III maddesi uyarınca sona erdirebilir.

İşçi 1 Hafta Sonunda Ücret Ödenmemesi Sebebiyle İş Akdini Fesih Ederse Kıdem Tazminatı ve İhbar Tazminatı Alabiir Mi?

Burada dikkat edilmesi gereken nokta şu ki işçi iş sözleşmesini İş Kanunu'nun 24/III maddes  sebebiyle fesih ederse kıdem tazminatına hak kazanır fakat işverenden ihbar tazminatı talep edemez.

Koronavirüs Nedeniyle İşçi Hasta Olmadığı Halde Hastalık Riski Nedeniyle Çalışmaz İse İşveren İşçiye Ücret Öder Mi?

  Koronavirüs nedeniyle işçi hasta olmadığı halde hastalık riski nedeniyle çalışmaz ise işveren bir hafta süreyle işçiye yarım ücret ödemek zorundadır. Bir haftanın sonunda işveren ücret ödemeyecektir.  Bu durumda işveren dilerse iş sözleşmesini bir haftanın sonunda 4857 sayılı İş Kanunu'nun 25/III maddesi uyarınca sona erdirebilir.

İşveren Bu Sebeple İş Akdini Fesih Ederse İşçi Kıdem Tazminatı ve İhbar Tazminatı Alabiir Mi?

Bu durumun az önce bahsettiğim durumdan farkı işverenin fesih etmesidir.  4857 sayılı İş Kanunu'nun 25/III maddesi uyarınca işveren iş akdini sona erdirebilir Bu durumda işveren işçiye kıdem ve ihbar tazminatı ödemek zorundadır.

İşveren İşçileri Ücretsiz İzne Çıkarabilir Mi?

İşveren tek taraflı almış olduğu kararla işçileri ücretsiz izne çıkartamaz. Tek taraflı işçinin rızası alınmadan uygulanan ücretsiz izin fesih anlamına gelir. Buradaki en önemli konu şu ki fesihten sonra işe iade davası açma süreleri işlemeye başlar. Ücretsiz izne rıza veren işçi bu rızasıyla bağlıdır.

İşveren İşçileri Ücretli İzne Çıkarabilir Mi?

.İşveren işçileri ücretli izne çıkartabilir. Bu durumda işçinin onayı aranmaz. İşçi ve işveren anlaşarak ücretsiz izin uygulayabilir. 

Buradaki önemli diğer bir konu ise kısa çalışma ödeneğidir.

Kısa Çalışma Ödeneği Nedir?

  Kısa çalışma ödeneği işsizlik sigortası fonu kapsamında sağlanan bir imkan olup, genel olarak ekonomik, sektörel, bölgesel sorunlar nedeniyle ya da işverenin yaşadığı sorunlar nedeniyle işyerindeki haftalık çalışma süresinin geçici olarak en az üçte bir oranında azalması veya işyerinin faaliyetini en az 4 hafta süreyle durdurması halinde sigortalılara çalışamadıkları dönemde sağlanan gelir desteğine kısa çalışma ödeneği deniyor. Deprem, yangın, su baskını, heyelan, salgın hastalık gibi durumlar da ödenekten yararlanma sebepleridir.

Bu Ödenek Kapsamında Neler Yapılıyor?

İşçilere bu kısa çalışma ödeneği ödeniyor, ayrıca işçilerin genel sağlık sigortası primleri ödeniyor.

Ödeneğin Süresi Ne Kadar?

Üç ayı aşmamak üzere veriliyor. Bu süre 6 aya kadar da uzatılabiliyor.

Kısa Çalışma Ödeneği İçin Başvuruyu Kim Yapar?

4447 sayılı yasanın ek 2. Md. uyarınca işveren kısa çalışma ödeneği için İŞKUR’a başvuru yapabilir.

Başvuru Nasıl Yapılıyor?

İşverenin İŞKUR’a kısa çalışma ödeneğinden yararlanmak istediğine dair başvuruda bulunmasından sonra iş müfettişleri inceleme yapıyor ve uygunluk tespiti sonucu işyerinin ödenekten yararlanıp yararlanmayacağına karar veriyor.

İşçi Bu Ödenekten Nasıl Faydalanıyor?

Öncelikle işverenin kısa çalışma ödeneğine başvurusunun kabul edilmesi gerekiyor. İşçinin ise çalışma süresi ve işsizlik sigortası primi ödeme gün sayısı bakımından işsizlik ödeneğine hak kazanmış olması gerekiyor.

İşsizlik Ödeneğine Hak Kazanma Süresi İçin Ne Kadar Çalışmış Olmanız Lazım?

Kısa çalışmanın başladığı tarihten önceki son 120 gün hizmet sözleşmesine olanlardan son 3 yıl içinde en az 600 gün süreyle işsizlik sigortası primi ödemiş olması gerekiyor.

Kısa Çalışma Ödeneği Ne Zaman Başlar?

 İşverenin bir hafta süreyle yarım ücret ödeme zorunluluğunun bitimiyle başlar.

Çalışana Ne Kadar Ödenecek?

Günlük kısa çalışma ödeneği kapsamında çalışanın, aylık prime esas kazancının günlük brüt tutarının yüzde 60’ı ödeniyor. Kısa çalışma ödeneği miktarı aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde 150’sini geçemiyor. Bu kapsamda, asgari ücretli bir çalışana aylık 1.534 lira kısa çalışma ödeneği ödeniyor. Bu paradan sadece damga vergisi kesiliyor. Eğer kısa çalışma ödeneğinden yararlanmak isteyen işyerinde bir çalışan aylık 5.000 lira maaş ile çalışıyorsa ve ödenekten yararlanacaksa; çalışana aylık 3.000 lira ödeniyor. Buradan da damga vergisi kesiliyor.

Çalışanın sigorta primleri ödeniyor mu?

Çalışanın kısa çalışma ödeneği aldığı süre için genel sağlık sigortası primleri ödeniyor. Kısa ve uzun vadeli sigorta primleri ise ödenmiyor.

İşveren Açısından Ödeneğin Son Bulması?

Kısa çalışma ödeneğinin süresi üç ayı aşmıyor. Ayrıca işveren, kısa çalışma uygulaması devam ederken, normal faaliyetine başlamaya karar verirse ödenek de duruyor.

Çalışan Ödeneği Hangi Durumlarda Kesiliyor?

Kısa çalışma ödeneği alanların işe girmesi, yaşlılık aylığı almaya başlaması, işinden ayrılması hallerinde kısa çalışma ödeneği kesiliyor.

   En doğru bilgiyi size her zaman avukatınızın vereceğini unutmayın.